Od początku roku w siedzibie Urzędu Stanu Cywilnego w Skierniewicach funkcjonuje Biuro Informacji Pogrzebowej. – Pracownik udziela informacji dotyczących organizacji pogrzebu czy uzyskania zasiłku pogrzebowego. Porady udzielane są bezpłatnie – zastrzega Jacek Staryga, prezes spółki ARS.

Nie ma przepisów regulujących wyglądu nagrobków, czy inskrypcji, jest wola zmarłego, wyrażona za życia. Co, gdy tej brak?

Tylko zmarli mogą kompetentnie rozmawiać o śmierci

– napisał pisarz, żywym przychodzi mierzyć się z godnym pożegnaniem zmarłego. W obliczu śmierci osoby bliskiej jedno z częściej zadawanych pytań brzmi: co teraz? W obliczu straty pozostaje zmierzyć się z „logistyką” śmierci. W ostatecznym rozrachunku regulacja obszarów związanych ze śmiercią i zwłokami należy do prawników.

– W domach, w których o śmierci się nie mówi, nie rozstrzyga za życia takich kwestii jak choćby miejsce i sposób pochówku, najbliżsi stający wobec obowiązku organizacji pogrzebu, czują się prawdziwie zagubieni. Przyznać trzeba również, że kwestie związane choćby z prawem do grobu, z czego rzadko zdajemy sobie sprawę, wiążą się z szeregiem niuansów i ewentualnych problemów – mówi Jacek Staryga, prezes komunalnego przedsiębiorstwa pogrzebowego w Skierniewicach, spółki administrującej miejskim cmentarzem.

Dla większości ludzi nie bez znaczenia jest zarówno miejsce, w jakim spoczną po śmierci, jak i przebieg ceremonii, które towarzyszyć będą złożeniu ich do grobu. Prawo szczegółowo reguluje choćby kwestie dotyczące pobrania narządów po śmierci w celu transplantacji, decyzją nieodwracalną, którą musi podjąć rodzina, jest także kwestia formy pochówku (tradycyjny, czy kremacja).

Kwestią, przed którą staje rodzina to również pytanie – kto konkretnie jest uprawniony (gdyby zmarły nie zostawił dyspozycji) do pochowania zmarłego i czy decyzje w tym przedmiocie muszą podejmować wspólnie, zmarły mógł bowiem pozostawić wielu zstępnych – dzieci, wnuki, prawnuki. Przecież i między nimi może dojść do konfliktu.

– Coraz częściej, zwłaszcza z Urzędu Stanu Cywilnego, gdzie wydaje się akty zgonu, docierały do nas informacje o potrzebie udzielania profesjonalnych porad dotyczących pochówków. Urzędnicy nie są w stanie poświęcić żałobnikom dość czasu, udzielić szczegółowych informacji dotyczących choćby prawa do grobu – mówi Jacek Staryga. – Trzeba bowiem wiedzieć, że to ma charakter dwojaki – osobisty i majątkowy – podkreśla prezes przedsiębiorstwa komunalnego.

Rodziny często zapominają (nie wiedzą?), że osoba, która wybudowała grób na podstawie zawartej przez siebie umowy z zarządem cmentarza i uiściła należną opłatę cmentarną, z chwilą pochowania pierwszego zmarłego nie może już bez porozumienia z innymi zainteresowanymi osobami decydować samodzielnie o pochowaniu w tym grobie innych zmarłych. Kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje też np. dobór tekstu na tablicy nagrobnej.

– Problematyka związana z pochowaniem zmarłego, złożeniem go w grobie zmiennym bądź murowanym na cmentarzu jest niezwykle obszerna. W praktyce nierzadko prowadzi do sporów, które swój finał znajdują w sądach powszechnych. Działalność biura ma pomoc uniknąć takich sytuacji – podkreśla Jacek Staryga. – Potrzeba zrodziła pomysł, by w urzędzie udostępnić zainteresowanym profesjonalnej pomocy, informacji dotyczących pogrzebu. Zależało nam, by zainteresowani otrzymali jak najbardziej wyczerpująca informacje, bez odsyłania na kolejne terminy – podkreśla szef spółki.

– Mam nadzieję, że nasza usługa będzie faktyczną odpowiedzią na zapotrzebowanie bliskich, którzy stają wobec konieczności organizacji pogrzebu. Jacek Staryga dodaje – nasza usługa nie będzie wiązała się z żadną opłatą, jak sama nazwa mówi – sensem powstania instytucji w tym miejscu będzie udzielenie kompleksowej, rzetelnej informacji mieszkańcowi, który znalazł się w szczególnej sytuacji.

Biuro informacji pogrzebowej funkcjonuje w siedzibie USC, na piętrze.

Wsparcie finansowe dla wdowców — jakie środki będą przysługiwać seniorom?

Podpisana ustawa dotycząca renty wdowiej będzie szansą na poprawę warunków życia dla wdów i wdowców, którzy do tej pory samotnie musieli się borykać się z rosnącymi kosztami utrzymania. Od chwili wejścia przepisów w życie (tj. 1 stycznia 2025 r.) wdowy i wdowcy będą mogli pobierać swoją emeryturę i rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Prawo do dodatkowych pieniędzy zyskają także osoby, których małżonkowie zmarli kilka lat temu.

Wdowcy będą musieli przekalkulować, jaka konfiguracja wypłacanego świadczenia jest dla nich korzystniejsza. Istnieją bowiem dwie opcje. Możemy albo pobierać 100 proc. swojej emerytury oraz 15 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku (w kolejnych latach 25 proc.) lub pobierać w całości rentę rodzinną i 15 proc. własnej emerytury. Jest to niezwykle istotne z punktu widzenia małżonków, którzy mają dużą dysproporcję w pobieranych emeryturach, gdyż wysokość renty rodzinnej uzależniona jest od wysokości emerytury małżonka.

– Każdy owdowiały emeryt powinien zatem przeanalizować swoją sytuację i dopiero po obliczeniu różnych wariantów podjąć decyzję, w jakiej formie będzie pobierane świadczenie – komentuje Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl.
Od chwili wejścia przepisów w życie wdowy i wdowcy będą mogli pobierać swoją emeryturę i rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Przepisy wchodzą w życie 1 stycznia 2025 roku, a prawo do korzystania ze świadczeń i ich wypłata, mają nastąpić od 1 lipca 2025 roku. Renta wdowia będzie wypłacana do limitu wynoszącego trzykrotność najniższej emerytury. Nowe regulacje dotyczą jednakowo emerytury pochodzącej z KRUS-u, ZUS-u czy z innego systemu.
Także osoby, których małżonkowie zmarli kilka lat temu, zyskają prawo do dodatkowych pieniędzy. Muszą jednak zweryfikować, czy spełniają warunki określone w ustawie. Osoba będzie uprawniona do wypłaty świadczenia, jeżeli osiągnęła wiek emerytalny określony w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, pozostawała we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka oraz nabyła prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jest to szansa na poprawę warunków życia dla wdów i wdowców, którzy do tej pory samotnie musieli się borykać się z rosnącymi kosztami utrzymania.